Psikoteknik Belgesi Nedir ve Neden Gereklidir?
Ticari araç sürücülerinin sahip olması gereken SRC belgesi ve psikoteknik belgesi, sürücünün trafikteki davranış ve tepkilerini ölçmek adına uygulanması gereken hayati bir değerlendirme sistemidir. Psikoteknik testler, hafıza, hız kontrolü, saldırganlık gibi faktörlerde sürücünün ne şekilde davrandığını ortaya koyarken, aynı zamanda bedensel ve psikolojik uygunluklarını da analiz eder. Bu testler, sürücüler için zorunlu belgeler arasında yer almaktadır.
Psikoteknik Test Nasıl Yapılır?
Psikoteknik değerlendirme, uzman psikologlar eşliğinde uygulanan simülatör destekli testlerle gerçekleştirilir. Yaklaşık 1 saat 15 dakika süren bu testlerde sürücünün görsel algısı, refleksleri, el-ayak koordinasyonu, dikkat seviyesi ve çevresel görüşü gibi birçok önemli özelliği ölçülür. Başarılı olan adaylar için psikolog tarafından e-imza ile onay verilir. Belgenin e-Devlet üzerinde görünmesi için ayrıca bir psikiyatri muayenesi de gereklidir.
Yasal Zorunluluk ve Cezai Yaptırımlar
4925 sayılı Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin 34. maddesine göre, ticari araç kullanan sürücülerin her beş yılda bir psikoteknik raporu alması zorunludur. 1 Ocak 2025 itibariyle, e-Devlet üzerinde psikoteknik raporu bulunmayan sürücülere 8.174 TL idari para cezası uygulanacak ve bu sürücülerin araç kullanmasına izin verilmeyecektir.
Psikoteknik Belgesi Kimler İçin Zorunludur?
- Taksi şoförleri
- Kamyon ve tır sürücüleri
- Öğrenci ve personel servisi şoförleri
- Otobüs kaptanları
- Minibüs ve dolmuş sürücüleri
- Her türlü ticari taşıma yapan sürücüler
Belge Alımı İçin Gerekli Evraklar
- Ehliyet fotokopisi
- Nüfus cüzdanı fotokopisi
- Ehliyet iadesi için ceza tutanağı fotokopisi (gerekliyse)
Not: Teste girerken fotoğraf istenmemektedir. Görüntü sistem tarafından otomatik olarak kaydedilir.
Psikoteknik Belgesi Nereden ve Ne Kadar Sürede Alınır?
Yetkili kurum ve kuruluşlarda yapılan testler sonucunda kısa sürede belge alınabilir. Genellikle 1 ila 3 hafta içinde süreç tamamlanmakta olup, acil durumlarda 1 iş gününde de belge teslimi mümkündür. Belgeler, sürücünün katılım ve performansına bağlı olarak verilir.
Geçerlilik Süresi ve Yenileme
Psikoteknik belgesi 5 yıl süreyle geçerlidir. Sürenin dolmasıyla birlikte, tekrar testlere girilerek belge yenilenmelidir. Yenileme sürecinde de sürücüler yeniden psikolog ve psikiyatrist değerlendirmelerinden geçer.
E-İmzalı Psikoteknik Belgesi Nedir?
Teknolojik gelişmeler sayesinde belgeler artık e-Devlet sisteminde görülebilmektedir. E-imzalı psikoteknik raporları trafik kontrol noktalarında kolayca sorgulanabilir. Bu nedenle sürücülerin belgelerini düzenli olarak yenilemeleri ve dijital sistemde görünür kılmaları büyük önem taşır.
Ticari araç kullanan herkesin bu belgelendirme sürecini ciddiyetle takip etmesi gerekmektedir. Güvenli ve yasal bir şekilde trafikte yer almak için siz de psikoteknik belgenizi zamanında edinin.